Ruhsatsız olarak yapıya başlanır yada yapıda ruhsata aykırı değişiklik yapılırsa İmar Kanunu uyarınca belediye şikayet üzerine yada resen ruhsatsız yapıyı mühürler. Ruhsata bağlanma olanağı var ise (imar planı uyarınca) 30 gün süre verilir. Ruhsata bağlanma olanağı yok ise encümen kararı ile yapının yıkımına karar verilir ve ayrıca ruhsatsız kısım için para cezası hesaplanır.
Mülkiyet hakkına doğrudan müdahale olan yıkım kararları ile para cezalarına ilişkin encümen kararlarının yargısal denetiminde öncelikle imar planının olup olmadığı, taşınmazın planda ayrılan amacı, yapılaşma koşulları, metrekare birim değerleri vb gibi çok çeşitli kriterler dikkate alınmaktadır.
